Tag Archives: Özgür Üniversite

22 Ocak 2012 Liberal Demokrasiler, dünü, bugünü, ABD ve İngiltere’deki İki Partili Rejimler Süleyman Arıoğlu 29 Ocak 2012 Tek Partili Reel Sosyalist Rejimler. Stalinist Rejim Gün Zileli 5 Şubat 2012 Faşist Rejimler, İtalya, Almanya, İspanya, Portekiz Süleyman Arıoğlu 12 Şubat 2012 Askeri Darbeli Faşist ya da Faşizan Rejimler: Yunanistan, Arjantin, …

Son seminerde, on seminer tutan konumuza ilişkin bir toparlama yapacağız. İlk seminerlerde de işlediğimiz gibi, 1917 devrimi, insanlığın insanlıık tarihi boyunca en büyük kolektif coşkuydu diyebiliriz. Ne var ki, coşkunun büyüklüğü hayal kırıklığının da büyüklüğünü belirlemektedir. 1917, ezilen insanlığa ne kadar büyük umut verdiyse, 1917 sonrası da o kadar büyük …

1980 sonrası solun durumunu rekompozisyon dönemi olarak özetleyebiliriz. Sol örgütlerin kendi “kitleleri” üzerindeki otoriteleri büyük ölçüde yıkılmıştır. Dolayısıyla örgütlerin oluşturduğu kapalı devre okuma dönemi sona ermiş ve sol örgütlerin militanları farklı okuma kaynaklarına ulaşmaya başlamışlardır. 12 Eylül öncesi dönemde tukaka edilen akımlar yeni bir ilgi odağı olmuştur. Bunların başında Troçkizm …

1970’li yıllar, sol hareketin hem yayılma, hem de parçalanma dönemidir. Artık tek bir örgüt söz konusu değildir. Aynı zamanda tek bir Uluslararası merkez de söz konusu değildir. 1960’lardan itibaren Mao ve Çin, Moskova’ya karşı ikinci bir merkez olarak ortaya çıkmaya başlamış ve 1970’lerde Çin-Sovyet çatışması, neredeyse emperyalist-kapitalizmle çatışmanın önüne geçmiştir …

Türkiye’de ortam tamamen değişmişti. Bunda çeşitli etkenler söz konusudur. ABD ile ittifak döneminin hiç de Türkiye’de bir refaha yol açmadığı ortaya çıkmıştı. DP’nin parlamenter, anti-komünist diktatörlüğünün başarısızlığı sol düşmanlığında önemli bir kırılmaya yol açmıştı. Öte yandan Türkiye burjuvazisinin, çalışma hayatını yeniden bir kanuni statü içinde düzenleyebilmek için solun desteğine ihtiyacı …

Artık soğuk savaş dönemine girilmişti. Sovyetler Birliği’nin batılılarla ittifak siyaseti sona ermiş, esas olarak batılıların yaydığı ve körüklediği “komünizm tehlikesi” paranoyası temelinde soğuk savaş dönemi başlamıştı. Komintern yoktu artık ama Kominfoırm vardı onun yerine. Gerçi Kominform da aynı Komintern gibi işlevini yitirmiş görünmekteydi ama zaten bu örgütler olmasa bile Sovyetler …

Geçen seminerde Komintern’in 1930’lardaki sağcı cephe politikasını ve buna bağlı olarak TKP’yi tasfiye etmeye yönelik “separat” kararını, ardından da kısaca Dersim’deki tenkil hareketini yürüten Kemalist iktidarı destekleyen tutumunu kısaca ele almıştık. Bu seminerde 1939 yılından devam edeceğiz. 1939 yılında, Sovyetler Birliği ani bir dönüş yaparak Nazi Almanya’sıyla karşılıklı saldırmazlık paktı …

TKP’nin üç kesimin bileşiminden oluştuğu söylenebilir. Birincisi, (eğer TKP’nin bir parçası olarak kabul etmek gerekirse), THİF çevresinde toplanmış, Salih Hacıoğlu’nun önderlik ettiği Anadolu komünistleri; ikincisi, Rusya’daki savaş esirlerinin oluşturduğu, Mustafa Suphi’nin önderlik ettiği kesim; üçüncüsü, Almanya’daki Spartakist hareketten etkilenmiş komünist aydınların oluşturduğu ve Şefik Hüsnü’nün önderlik ettiği grup. Rusya’daki iç …

1920 yılında Anadolu’da durum neydi? Osmanlı devleti, İttihat ve Terakki’nin yönetimi altında, Almanlarla ittifak halinde girdiği I. Dünya Savaşından yenik çıkmış ve İstanbul’la Antep İtilaf Devletleri (Fransa, İngiltere, İtalya) tarafından işgal edilmişti. Bunların müttefiki olan Yunan ordusu ise İzmir’i ve Ege bölgesini işgali altında bulunduruyordu. İstanbul hükümeti çöküş halindeydi ve …

1917 Devrimi dünya çapında muazzam bir devrimci etki yapmıştı. Dünya işçi sınıfı ve ezilen halklar dünya devrimi mesajını almış ve büyük bir coşkuya kapılmışlardı. Dünya, Rus devriminin verdiği şevkle yeni bir devrimci döneme girmişti. İşte, 1919 Mart’ında Komintern Birinci Kongresi bu koşullarda açıldı. Komintern (ya da III. Enternasyonal) gibi bir …

Özgür Üniversite 2010 Bahar Dönemi Seminerleri Başlıyor: www.ozguruniversite.org / Tüm Seminer Programı (PDF) SSCB, KOMİNTERN, TKP, KEMALİST REJİM Gün Zileli Her Cumartesi 13.00-15.00 (İlk Seminer: 27 Mart Cumartesi 13.00-15.00) Bu seminerlerde (10 ya da 12 hafta) 1917 Sovyet devrimiyle aşağı yukarı aynı yıllara rastlayan Ankara merkezli Anadolu hareketinin Sovyetler’le ilişkilerini ve buna paralel olarak, …

Komintern’in, kuruluşundan oldukça kısa bir süre sonra, dünya devriminden vazgeçip Sovyet dış siyasetinin aleti haline geldiğini daha önce belirtmiştik. Komintern’in bu niteliği Stalin’in mutlak yönetimi altında giderek daha da koyulaştı. Komintern, 1920’lerin ortalarından 1930’ların ortalarına kadar, Batı’da ve Doğu’da, birbirine zıtmış gibi görünen sol ve sağ siyasetler uyguladı. Batı’da, sosyal …

(Sonuçlar / 1) On seminer boyunca tarihteki devrimleri 1789-1968 arasında inceledik: 1789 Fransız devrimi; 1848 Avrupa Devrimi; 1871 Paris Komünü, I. Enternasyonal; II, Enternasyonal; 1905 Rus devrimi; 1917 Şubat-Ekim Sovyet Devrimi; III. Enternasyonal; 1919-1923 Alman Devrimi; 1936 İspanya Devrimi; 1926-1949 Çin Devrimi; 1943-1949 Yunan Devrimi; 1956 Macar Devrimi ve II. …

1968 Dünya Devrimi 1968 Dünya Devrimi, bir anlamda eski tarz devrimlerin sonuncusu, bir anlamda da yeni tarz bir devrimin ilk örneğidir. Neydi eski tarz devrimin özellikleri: 1. Bu devrimler, zaman zaman ulusal sınırları aşıp kıta (Avrupa) çapında özellikler göstermesine rağmen, esasen ulusal sınırlar içinde cereyan eden ve ulusal sınırları esas …

Çin… Yunanistan… Küba … Devrimleri Çin devrimi, Çin’in özel koşullarında, toplumsal devrim ile aşamalı “devrim”in iç içe yaşandığı bir örnekti. Stalin, 1920’li yıllarda, aşamalı “devrim” stratejisine uygun olarak, komünistlere, Çan-Kay Şek’in Guomintang’ına katılmaları talimatı vermişti. Çin’de devrim “milli” ve “demokratik” bir aşamadaydı, dolayısıyla bu aşamayı gerçekleştireceği düşünülen burjuva partisinin desteklenmesiydi …

Macar Devrimi (1956) Aslında ilk Macar Devrimi, 1917 devriminden iki yıl sonra, ünlü Macar komünisti Bela Kun’un önderliğinde gerçekleşti. Karolny’nin hükümeti komünistler tarafından devrildi ve Macar Sovyeti kuruldu. Komünistler, 1917 devriminin yarattığı atmosfer içinde hızla taraftar ve kitle temeli bulmuş olmalarına rağmen bu Sovyet iktidarının temeli yine de zayıftı ve …

Geçen seminerle birlikte 1917 devrimi ile doğan durumu ve Bolşeviklerin iktidara gelişinden sonraki süreçte devrimin üç aşamada sona erişini incelemiştik. Bu seminerde 1936 İspanya Devrimini ve “İç Savaş” olarak nitelendirilen 1936-1939 arası dönemi inceleyeceğiz. Aslında İspanya Devriminin başlangıç tarihi olarak 1934 yılını almak daha doğru olur. Merkezi hükümete, seçimlerde çoğunluğu kazanan …

Hocam ilk sorum şu ‘Devrimi Yeniden Düşünmek’ başlığını taşıyan yazınızda, “… eleştirel-devrimci bir teori olması gereken marksist teorinin başına gelenler ibret vericiydi. Teori önce donduruldu, şeyleştirildi, reifiye bilgi haline getirildi, eleştirel-bilimsel özü aşındırıldı ve giderek bürokratik yozlaşmaya uğramış işçi örgütlerinin, sol-sosyalist-komünist partilerin, daha sonra sosyalist denilen ama adından başka sosyalizmle ilgisi …

Geçen seminerde Ekim Devrimi’nin, onu gerçekleştiren işçi, köylü ve askerlerin elinden nasıl ve ne biçimde alınıp bir Bolşevik iktidar tekeline dönüştüğünü incelemiştik. Bununla birlikte, Sovyet Devrimi öyle hemen bitmedi ve dünya çapında, ezilen halkların ve işçilerin nezdinde sloganları yayılmaya devam etti. Öte yandan, içerde de, Kronstadt ayaklanması ezildikten sonra bile …

Bu seminerde 1917 devrimine gireceğiz. Bu devrimin incelenmesi belki de üç semineri kapsayabilecektir. 1917 büyük Rusya devrimi 8 Mart kadınlar gününde (Rus takvimine göre Şubat), Petersburg’da kadınların fırınlara yürümesiyle başladı. İşçiler zaten direnişteydi. Köylüler harekete geçmeye hazırdı. Savaş cephesi çözülmüş, askerler silahlarını bırakarak geri çekilmeye başlamıştı. Çarlığın otoritesi çökmenin eşiğindeydi. …