Gün Zileli Aşk ve Devrim
Richard Porton’un Sinema ve Anarşizm kitabı (çev: Osman Akınhay, Agora, 2015) toplumsal tarih, anarşist filmler ve anarşist bibliyografya açısından son derece değerli bir kaynak. Böyle değerli bir kaynak kitabın dilimize kazandırılması çok iyi oldu. Gerçi dipnotların yoğunluğu metni okumayı biraz zorlaştırıyor ama ne yapalım.
Öte yandan, dipnotların otuz yedisinde (37) yayınevinin ihmalkârlığından kaynaklanan önemli bir sorun var. Saptayabildiğim kadarıyla bu 37 referansın Türkçe çevirileri olduğu halde yayınevi sebebi anlaşılmaz bir şekilde bu kitapların Türkçelerini belirtmeyi ihmal etmiş. Aşağıya bunları alıyorum:
Sayfa: 3, dipnot: 10; George Woodcock, Anarchism: A History of Libertarian İdeas and Movements (Cleveland ve New York: The World Publishing Co., 1962), s. 105.
George Woodcock, Anarşizm– Bir Düşünce ve Hareketin Tarihi, çev: Alev Türker, Kaos, 1996.
——————————
Sayfa: 7/290, dipnotlar: 14/36; Stirner, The Ego and His Own, ed: David Leopold (Cambridge ve New York: Cambridge University, 1995) s. 281.
Max Stirner, Biricik ve Mülkiyeti, çev: Selma Türkis Noyan, Kaos, 2013
——————————–
Sayfa: 7, dipnot: 16; E. H. Carr, Michael Bakunin (Londra: Macmillan, 1937), s. 131.
Edward. H. Carr, Mihail Bakunin, çev: Gün Zileli, Versus, 2006
Edward Hallett Carr, Michael Bakunin, çev: Pelin Siral, İletişim, 2009
———————————
Sayfa: 8, dipnot: 18; Ed. Sam Dolgoff, Bakunin on Anarchism (Montreal: Black Rose Books, 1980), s. 349; 326-327.
Sam Dolgoff, Bakunin, çev: Cemal Atila, Kaos, 1998
———————————-
Sayfa: 10, dipnot: 22; Paul Avrich, Anarchist Portraits (Princeton University Press, 1988), s. 7.
Paul Avrich, Anarşist Portreler, çev: Osman Akınhay, Sarmal, 2003, Agora, 2012
————————————–
Sayfa: 11(metnin içinde); Kropotkin, The Conquest of Bread
Peter Kropotkin, Ekmeğin Fethi, çev: Mazlum Beyhan, Öteki, 2007
—————————————-
Sayfa: 11, (metnin içinde); Kropotkin, Fields, Factories and Workshops
Peter Kropotkin, Tarlalar, Fabrikalar ve Atölyeler-Yarın, çev: Sibel Sevinç, Kaos, 2014
——————————————
Sayfa: 12, dipnot: 26; Vernon Richards, Malatesta: Life and Ideas (Londra: Freedom Press, 1977), s. 264.
Vernon Richards, Malatesta/Hayatı ve Düşünceleri, çev: Zühal Kiraz, Kaos, 2012
——————————————
Sayfa: 18/257, dipnotlar: 11/84; Paul Avrich, The Russian Anarchists (Princeton University Press, 1967), s. 37-38;
Paul Avrich, Rus Devriminde Anarşistler, çev: Celal A. Kanat, Metis, 1993
——————————————–
Sayfa: 18, dipnot: 11; E. H. Carr, The Romantic Exiles: A Nineteenth Century Portrait Gallery (Boston, m. A: Beacon Press, 1961), s. 290-310.
E. H. Carr, Romantik Sürgünler, çev: Selda Somuncuoğlu, İletişim, 2012
—————————————–
Sayfa: 50/68/133, dipnotlar: 72/111/108; Peter Marshall, Demanding the Impossible- A History of Anarchism (Londra: Harper Collins, 1992), s. 641; 96-107.
Peter Marshall, Anarşizmin Tarihi – İmkânsızı İstemek, çev: Yavuz Alogan, İmge, 2003
——————————————–
Sayfa: 54, dipnot: 81; Paul Avrich, An American Anarchist: The Life of Voltairine de Cleyre (Princeton University Press, 1978), s. 159.
Paul Avrich, Amerikalı Anarşist Voltairine de Cleyre’in Yaşamı, çev: Emine Özkaya, Sel, 1999
——————————————–
Sayfa: 68, dipnot: 113; Colin Ward, Anarshy in Action (New York ve Evanston; Harper and Row, 1974), s. 28.
Colin Ward, Eylemde Anarşi, çev: Deniz Güneri, Kaos, 2010
————————————————–
Sayfa: 72, dipnot: 3; Eric Hobsbawm, Bandits (Harmondsworth ve New York: Penguin Books, 1965), s. 98
Eric J. Hobsbawm, Haydutlar, çev: Fatma Taşkent, Logos, 1990
————————————————-
Sayfa: 84, dipnot: 25; Boris Pasternak, Doctor Zhivago, (New York: Pantheon Books, 1958), s. 220.
Boris Pasternak, Doktor Jivago, çev: Fevzi Gölcük, Cem, 2004
—————————————————–
Sayfa: 88, dipnot: 31; Emma Goldman, Living My Life (künyesiz)
Emma Goldman, Hayatımı Yaşarken-I, çev. Beril Eyüboğlu, Metis-Kaos, 1997
Hayatımı Yaşarken-II, çev: Emine Özkaya, Kaos-Metis, 1997
—————————————————–
Sayfa: 89, dipnot: 34; Ida Mett, The Kronstadt Commune (Londra: Solidarity Press, 1967);
İda Mett, Kronştad 1921, çev: Ümit Altuğ, R. Macit, Kaos, 1998
—————————————————–
Sayfa: 89, dipnot: 34; Paul Avrich, Kronstadt 1921 (New York ve Londra: W. W. Horton, 1974)
Paul Avrich, Kronstadt 1921, çev: Gün Zileli, Versus, 2006
——————————————————
Sayfa: 90, dipnot: 35; P. Arshinov, History of the Makhnovist Movement 1918-1921, çev: Lorraine ve Fredy Perlman (Londra: Freedom Press, 1987);
Peter Arşinov, Ukrayna Anarşist Hareketi Mahnovşçina 1918 – 1921, çev: Yeşim T. Başaran-Cemal Atila, Kaos, 1998
——————————————————-
Sayfa: 98, dipnot: 50; Pierre Broué-Émile Témime, The Revolution and The Civil War in Spain, Cambridge, MIT Press, 1970;
Pierre Broue-Emile Temime, İspanya İç Savaşı, çev: Aydın Emeç, Hürriyet, 1976
——————————————————–
Sayfa: 102, dipnot: 58; Abel Paz, Durruti:The People Armed (Montreal: Black Rose Books, 1976), s. 74
Abel Paz, Halk Silahlanınca, çev: Gün Zileli, Kaos, 1995; Kaos-Yayın Kolektifi, 2011
———————————————————
Sayfa: 108, dipnot: 70; George Orwell, Homage to Catalonia, (Boston, Beacon Press, 1952)
George Orwell, Katalonya’ya Selam, çev: Jülide Ergüder, BGST, 2011
———————————————————
Sayfa: 111, dipnot: 72; E. H. Carr, The Comintern and the Spanish Civil War, ed. Tamara Deutscher (New York: Pantheon Books, 1984), s. 36.
E. H. Carr, Komintern ve İspanya İç Savaşı, çev: Ali Selman, İletişim, 2013
———————————————–
Sayfa: 128/132/133, dipnotlar: 102/107/109; Christopher Hill, The World Turned Upside Down: Radical Ideas During the English Revolution (Londra ve New York: Penguin Books, 1972), s. 128-136.
Christopher Hill, Dünya Altüst Oldu-İngiliz Devrimi’nde Radikal Düşünceler, çev: Uygur Kocabaşoğlu, İletişim, 2013
—————————————————-
Sayfa: 145, dipnot: 3; E. J. Hamsbawm, Primitive Rebels: Studies in Archaic Forms of Social Movements in the 19th and 20th Centuries (New York: Norton, 1965).
Eric Hamsbawm, İlkel Asiler-19. ve 20. Yüzyıllarda Toplumsal Hareketin Arkaik Biçimleri Üzerine İncelemeler, çev: Uygur Kocabaşoğlu, İletişim, 2014
————————————-
Sayfa: 146, dipnot: 5; Michael Seidman, Worker Against Work: Labor in Paris and Barcelona during the Populer Fronts Berkeley ve Los Angeles: University of California Press, 1991), s. 45-46.
Michael Seidman, İşçiler Çalışmaya Karşı-Halk Cepheleri Döneminde Barselona ve Paris’te İşçiler, çev: Gün Zileli-Emine Özkaya, Boğaziçi Üniversitesi, 2009
—————————————-
Sayfa: 147, dipnot: 9; Herbert Marcuse, One Dimensional Man (Boston: Beacon Press, 1964)
Herbert Marcuse, Tek Boyutlu İnsan, çev: Aziz Yardımlı, İdea, 1997
—————————————
Sayfa: 149, dipnot: 18; John Zerzan, Future Primitive and Other Essays (Brooklyn ve Columbia: A Journal of Desire Armed, 1994)
John Zerzan, Gelecekteki İlkel, çev: Ceml Atila, Kaos, 2012
—————————————–
Sayfa: 152, dipnotlar: 21-22; Rudolf Rocker, Anarchism and Anarcho-Syndicalism, (Londra: Freedom Press, 1988)
Rudolf Rocker, Anarko-Sendikalizm, çev: H. Deniz Güneri, Kaos, 2000
—————————————–
Sayfa: 162, dipnot: 33; Theodor Adorno-Max Horkheimer, Dialectic of Enlightenment, (New York: Continuum, 1972), s. 142.
Theodor Adorno-Max Horkheimer, Aydınlanmanın Diyalektiği, çev: Elif Ülner-Elif Öztarhan Karadoğan, Kabalcı, 2010
—————————————–
Sayfa: 171, dipnot: 47; Murray Bookchin, The Ecology of Freedom: The Emergence and Dissolution of Hierarchy (Paolo Alto, CA: Chesire Books, 1982), s. 263
Murray Bookchin, Özgürlüğün Ekolojisi-Hiyerarşinin Ortaya Çıkışı ve Çözülüşü, çev: Alev Türker, Ayrıntı, 1994, 2010, 2013
———————————————-
Sayfa: 184, dipnot: 72; p. m., Bolo’Bolo (New York: Semiotext, 1985)
p. m., Bolo’Bolo, Kaos, 2000
———————————————
Sayfa: 209, dipnot: 118; André Gorz, Farewell to the Working Class (Boston: South End Press, 1982)
André Gorz, Elveda Proletarya, çev: Hülya Tufan, Afa, 1986
——————————————–
Sayfa: 256, dipnot: 83; Zygmunt Bauman, Legislators and Interpreters: On Modernity, Post-Modernity and Intellectuals (Ithaca: Cornell University Press, 1987)
Zygmunt Bauman, Yasa Koyucular ile Yorumcular-Modennite, Postmodernite ve Entelektüeller Üzerine, çev: Kemal Atakay, Metis, 2012 (3. Basım)
——————————————–
Sayfa: 256, dipnot: 83; Antonio Gramsci, Selections from the Prison Notebooks (New York: International Publishers, 1971);
Antonio Gramsci, Hapishane Defterleri, çev: Adnan Cemgil, Belge, 1975
————————————————–
Sayfa: 207, dipnot: 106; Murray Bookchin, Social Anarchism or Lifestyle Anarchism? An Unbridgeable Chasm (San Francisco ve Edinburg: AK Press, 1995)
Murray Bookchin, Toplumsal Anarşizm mi, Hayattarzı Anarşizmi mi, çev: Deniz Aytaş, Kaos, 2005
————————————————-
Sayfa: 296, dipnot: 56; E. P. Thompson, The Making of the English Working Class ( Harmondsworth: Penguin, 1968), s. 78.
E. P. Thompson, İngiliz İşçi Sınıfının Oluşumu, çev: Uygur Kocabaşoğlu, İletişim, 2015 (4. Baskı)
—————————————
Yayınevi sadece üç kaynağın Türkçesini aşağıda aktardığım şekilde ayrıntısıyla vermiştir, onlar da zaten Agora Kitaplığı’na ait kitaplardır:
Sayfa: 90, dipnot: 37; Paul Avrich, Anarchist Portraits (Princeton University Press, 1988), s. 118 [Türkçesi için bkz: Anarşist Portreler, çev: Osman Akınhay, Agora Kitaplığı, İstanbul, 2012]. (Osman Akınhay’ın aynı çevirisi ilk olarak 2003 yılında Sarmal Yayınevi tarafından basılmıştır. G. Z.)
Sayfa: 135, dipnot: 114; Franco Moretti, Modern Epic – The World System from Goethe to Garcia Marquez (Londra ve New York: Verso, 1996), s. 56-57 [Türkçesi için bkz. Modern Epik, çev: Nurçin İleri-Mehmet Murat Şahin, Agora Kitaplığı, İstanbul, 2005].
Sayfa: 180, dipnot: 63; Erwin Piscator, The Political Theater: A History, 1914-1929 (New York: Avon, 1978) [Türkçesi için bkz. Politik Tiyatro, çev: Mustafa Ünlü-Suavi Güney, Agora Kitaplığı, İstanbul, 2012, s. 60]
Dipnotlarda, kaynakların Türkçelerinin ihmal edilmesi, hem kaynakları sadece Türkçeden izleyen okuyucuyu, hem de Agora’nın da dâhil olduğu Yayınevleri dünyasının emek ve çabalarını görmezden gelmektir.
http://www.gunzileli.com/2005/05/27/anarsist-kitaplik/
Gün Zileli
18 Şubat 2016