Gün Zileli Aşk ve Devrim
Artıgerçek
Bu, periyodik olarak yazmak zorunda olan yazarların değişmez sorusudur.
Gençliğimde her gün büyük bir zevkle okuduğum Çetin Altan’a hayret ederdim, her gün nasıl konu buluyor diye. Hem de dolu dolu yazılardı bunlar.
Lenin, bir yandan narodniklerle bir yandan da Menşeviklerle tartışma içinde, gelecekte bütün halkla birlikte proletaryayı da ezecek “proletarya partisi”nin esaslarını ortaya koyduğu kitabının adını, Çerniçevski’nin Nasıl Yapmalı? Romanından mülhem Ne Yapmalı? koymuştu. Bazen ne yazılacağını” bilmek, “ne yapılacağını” bilmekten bile zor olabiliyor.
Ne yazmalı bu hafta?
Aslında konu çok da, insan bu konular üzerine yazacaklarının fazla beylik olmasından, okuru esnetmesinden korkuyor. Ya da malumu ilan etmekten. Veya tekrara düşmekten…
EROS’UN KATİLİ…
İstanbul’un bir semtinde, apartmanın içinde kıstırıp Eros’u tekmelerle öldüren ve “apartmanımızda katil istemiyoruz” sloganı atan vicdanlı insanların protestolarına rağmen bir ay bile dolmadan serbest bırakılıp aynı mekâna dönen katili mi yazsam acaba? Ama ne yazacağım ki, böylesi bir gaddarlık karşısında insanın kalemi bile donup kalıyor…
BİR GÜNDE 7 KADIN CİNAYETİ…
Bir gün içinde yedi kadın cinayeti üzerine bir şeyler yazsam! Ne ve nasıl? Kalemimin ucuna öfkeyle bazı kelime ve cümleler takılıyor ama bunları yazmam yasal açıdan suç! Savcıların dikkatini çekmese bile bu öfkenin neye ve kime faydası var. Gencecik kadınlar, kocaları, sevgilileri, yakınları, akrabaları tarafından bir köşeye sıkıştırılıp öldürülüyor. Hiçbir savunmaları, savunma araçları yok. Üstelik, pek yakınlarındaki bu insanlara karşı önlem bile almıyorlar, alamıyorlar. Polisin önlemleri göstermelik. Kafasına cinayet işlemeyi koymuş insanlara vız geliyor tırıs gidiyor bu tür önlemler. Hayır, bu konuyu yazmaya da ne yetkili ne de yeterli görüyorum kendimi. Herkes gibi bu kadın katliamına büyük üzüntü duymaktan başka bir şey gelmiyor elimden.
AMERİKALI ER AARON BUSHNELL…
ABD’nin himayesindeki İsrail Devleti’nin Filistin’deki soykırımını protesto etmek için üstüne benzin dökerek kendini yakan Amerikalı havacı er Aaron Bushnell’i yazsam? Bu büyük yürek karşısında saygıyla eğilsem! Lejand Yayınları’nın yeni baskısını yaptığı Yarılma (1954-1972)’da geçen, 1968 yazında, Ankara’daki bir olaya gidiyorum aniden: “En önemli eylemlerimizden biri de Amerikalı askerlerin yolunu kesip dövmekti… Bir keresinde, içinde Fehmi Erbaş ve Cengiz Çandar’ın da bulunduğu bir grupla birlikte… bir Amerikalı askerin yolunu kesmiştik… Cengiz, askere İngilizce, Vietnam Savaşı hakkında ne düşündüğünü sordu. Amerikalı… kurbanlık koyun gibi çevresindekilere korkuyla bakıp duruyordu… iyice korktuğu için nutku tutulmuştu… Fehmi Erbaş o meşhur Antep ağzıyla ‘Bırakın gitsin ulum… korkudan altına edecek’ dedi. Güldük. Amerikalı genç asker güldüğümüzü görünce rahatlar gibi oldu, o da gülmeye başladı… böyle bizimle gülen bir çocuğa vurmaya gönlümüz hiç elvermedi.” (Yarılma, s. 285-286)
Yine de merhametliymişiz. Bugünkü ulusalcılar olsa çocuğun suyunu çıkarırlardı. Aaron Bushnell’in kahramanlığı karşısında şimdi ne düşünüyordur acaba böyleleri? Emperyalizmle bir eri özdeşleştirme rüküşlüğünden vazgeçerler mi bundan böyle? Hiçbirinin, hiçbirimizin, o aşağıladığımız Amerikalı erlerden biri olan Aaron’un yürekliliğine sahip olmadığını saptama ferasetini gösterebilirler mi? Yok yok, üzerine yazılacak çok şey olan bu mevzuyu da geçsem iyi olacak…
SAVAŞTAN NEMALANAN AKADEMİSYEN…
Dün, binlerce Rus ve Ukraynalı gencin ölümüne yol açan Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasının en çok Rusya-Çin-Kuzey Kore ittifakını sağlamlaşması açısından yararlı olduğunu yazıp sevinen bir akademisyenin yazısı düştü önüme. Bu gibilerine bir güzel döşensem… Fakat kalemim yerinden bile oynamıyor! İnanın ki, bu tür saçmalıklar artık yazı yazma hırsımı bileyeceğine, bıkkınlıkla kalemi bir yana bırakmama yol açıyor.
YEREL SEÇİMLER
Peki ya yerel seçimler? Boş versene?
Ben en iyisi bu hafta bir şey yazmayayım!
Gün Zileli
2 Mart 2024
Karşılaştığımız, özellikle de küçük gördüğümüz sorunlara dair düşüncelerimizi paylaşmanın, beklenmedik değerli içgörüler elde etmemizi sağlayabileceğine inanıyorum. Mesela, yazılarınızda kardeşinizin başarısızlıklarını ve başarılarını ele alışınız, bu konuların kişisel olmasına rağmen, genelde göz ardı edilen daha büyük meselelere ışık tuttuğunu gösteriyor.
Dünya sahnesindeki ittifaklar, örneğin Rusya, Kuzey Kore ve Çin arasındakiler, derinlemesine tartışılması gereken meseleler sunar. Müttefikliklerin ne kadar çabuk düşmanlıklara dönüşebileceğini, çıkar çatışmalarının ve savaşların ne denli tahmin edilmez olduğunu, ve ideolojik birliklerin bazen yetersiz kalabileceğini göz önünde bulundurmak gerekir. Bugün zaferini kutlayanlar, yarın büyük bir hayal kırıklığı yaşayabilir. Eğer Rusya, Çin ve Kuzey Kore bir çatışmadan zaferle ayrılırsa, bu başarıyı ne kadar süreyle ve ne gibi bedeller ödeyerek sürdürebilecekler? Bence gerçek zafer, geçici bir üstünlükten çok, bu başarının sürdürülebilirliği ve karşılığında nelerin de feda edildiğini geniş çapta anlamakla da ilgilidir. Öyle baktığımızda tüm bunlar aslında ciddi bir yenilgiyi işaret etmez mi?
Öte yandan, bu ülkelerin mağlubiyeti de beraberinde sayısız zorluk getirebilir. Böyle bir çatışmada gerçek bir kazanan olup olmadığı tartışılır; sonuçlar yalnızca doğrudan etkilenenleri değil, tüm dünyayı etkileyen karmaşık ve çok boyutlu bir yapıya sahiptir diye düşünüyorum.