Edward H. Carr, Mihail Bakunin, çeviren: Gün Zileli, Nisan 2006, Versus Yayınları. Versus Yayınları, E.H.Carr’ın, ilk kez 1937 yılında, bildiğim kadarıyla son kez de 1961 yılında basılan, çok önemli Mihail Bakunin biyografisini bu ay yayımladı. Biyografi yazımlarında beni en çok rahatsız eden şey övgüdür. Bu, elbette biyografisi yazılan kişinin olumlu …
Devamını OkuBayan !!!
Gılgamış Destanı‘nda (Jean Bottéro, Gılgamış Destanı-Ölmek İstemeyen Büyük İnsan, çev:Orhan Suda, 2. Baskı Ocak 2006, YKY) Gılgamış, aziz dostu Enkidu’nun ölümünden sonra şöyle över onu: “Dostum, gezgin Katır, çölün Yabaneşeği Bozkırın Panteri Enkidu, dostum, gezgin Katır, çölün Yabaneşeği Bozkırın Panteri (s.177) Ölen bir arkadaşımızın cenaze töreninde yaptığımız …
Devamını Oku85. Yılında Kronstadt Ayaklanması
85 yıl önce, 2 Mart 1921 günü, 1917 devriminin „şerefi ve onuru“ Kronstadt bahriyelileri, Bolşeviklerin başında bulunduğu baskı rejimine karşı ayaklandılar. 17 gün süren ayaklanma, Bolşeviklerin yönetimindeki Çeka ve Harp okulu öğrencilerinin başı çektiği Kızıl Ordu birlikleri tarafından kanla bastırıldı. Kronstadt’ın mezar taşında, 1917 Şubat-1921 Mart tarihleri yazılıdır. Kronstadt, o …
Devamını OkuBugünden Bakınca Ernesto Che Guevara
Jon Lee Anderson, Che Guevara Devrimci Bir Hayat, Çeviren: Yavuz Alogan, Ekim 2005, İthaki, 781 sayfa Nihayet, Ernesto Che Guevara hakkında, kahramanlık edebiyatından arınmış bir kitap okumak nasip oldu. Bu bakımdan, başta, bu kapsamlı çalışmayı büyük bir objektiflikle yazıp ortaya çıkarabilen yazar Jon Lee Anderson olmak üzere, böylesine çaplı bir …
Devamını Oku“Bougras Daima Cümle Kapısından Çıkar”
Robert Sabatier, İsveç Kibritleri (Roman), Çeviren: Orhan Suda, Sel Yayıncılık, Ocak 2006 Bazı kitapları tanıtmak, belki yazmasından bile zordur. Beethoven’in 9. Senfonisini tanıtın deselerdi size, ne yapardınız? Sadece “dinleyin” derdiniz değil mi, çünkü onu, dinlemekten öte hiçbir şey tanımlayamaz. İşte Sabatier’in romanı da böyle bir roman. Onu tanıtmak istediğinizde, neredeyse …
Devamını OkuÜç Kitap, Üç Dönem
I. Hüseyin Yavuz, İsyan Günleri-I, Anı-roman, Biz Anadolu Kültür Yayınları, Haziran 2005 II. Hilmi Köksal Alişanoğlu, Netekim 12 Eylül’de Geldiler, Anı, Aykırı Yayıncılık, Mart 2005 III. Ayşegül Devecioğlu, Kuş Diline Öykünen, Roman, Ocak 2004, Metis Yayınları – I – Son zamanlarda yaygınlaşan anı türü, hemen yanıbaşındaki anı-romanlarla da destekleniyor. Bu …
Devamını OkuHoş geldin Demokrat Zihniyet! Merhaba, Ben Anarşi!
(Etyen Mahçupyan’ın İdeolojiler ve Modernite Kitabı Üzerine) Etyen Mahçupyan’ın, tezler içeren kitabı (Yol Yayınları, Temmuz 1996) dikkatle okunmayı ve değerlendirilmeyi hakediyor. Kitapta ortaya konan tezlerin asgari düzlemde de olsa kavranabilmesi için genişçe bir özetleme ve alıntılama yapmak zorundayım. “Dünyanın demokrat bir projenin eşiğinde,” olduğunu ileri süren Mahçupyan, yüksek düzeyde bir …
Devamını OkuMetal Kafalar, Çinko Yürekler
İnsanın hayatta karşılaşabileceği en kötü hayal kırıklıklarından biri de, gittiği bir komedi filminde gülememektir. O kadar para vermişsinizdir, gülemeden kös kös eve dönmek parayı sokağa atmaktır. Bu yüzden, en kötü esprilere bile gülmek için zorlarsınız kendinizi. Çevrenizdekilerin sesli gülmelerine ayak uydurmaya çalışırsınız. Ama beyhude! Arkadaşlardan, Türkiye’yi, daha doğrusu Türkiye’nin televizyon …
Devamını OkuUnutma Bahçesi’ni Unutmak
Latife Tekin’in Unutma Bahçesi (Everest, 2004) romanından, Halim Şafak’ın yazısıyla (“Bahçe’nin de, Ahalisinin de Ömrü Uzun Olsun”, Bireylikler, Sayı: 1, Mart-Nisan 2005) haberdar oldum. Merak edip, Halim’den istedim kitabı. Sağ olsun, hemen yollamış. Halim, yazısının sonunda, “Bu yazının bildik bir roman değerlendirmesi olmadığının farkındayım. Kaldı ki ben de bir roman …
Devamını OkuAlthusser Üzerine
Louis Althusser, Gelecek Uzun Sürer, çev: İsmet Birkan, Can Yayınları, 2. baskı, 1998 Louis Althusser ismini daha 1960’lı yıllardan hatırlıyorum. 1968 yılının Kasım ayında çıkartmaya başladığımız Aydınlık Sosyalist Dergi’nin ilk sayılarından birinde, şimdi kimin çevirdiğini hatırlayamadığım bir makalesi yer almıştı. Sanırım, türkçede yayımlanan ilk Althusser çevirisi budur. 1960’lı ve 1970’li …
Devamını OkuPeter Marshall’dan Hareketle Söylenebilecekler…
SSCB KOMÜNİST PARTİSİ’NE, TİTREYİN BÜROKRATLAR STOP ULUSLARARASI İŞÇİ KONSEYLERİNİN GÜCÜ SİZİ KISA SÜRE İÇİNDE YOK EDECEK STOP SON BÜROKRAT SON KAPİTALİSTİN BAĞIRSAKLARIYLA ASILMADIKÇA İNSANLIK MUTLU OLMAYACAK STOP YAŞASIN KRONŞTAD DENİZCİLERİNİN VE MAKNOVŞÇİNA’NIN TROÇKİ VE LENİN’E KARŞI MÜCADELESİ STOP YAŞASIN 1956 BUDAPEŞTE KONSEYCİ AYAKLANMASI STOP KAHROLSUN DEVLET 17 Mayıs 1968 Sorbonne …
Devamını OkuAnalar… ve Oğullar… (Münir Aktolga, İrfan Uçar)
Muazzez Aktolga, Bir Annenin ’68 Anıları, Sistem Yayıncılık,Ekim 2000 Yakın zamanlarda aramızdan ayrıldığını sandığım ’68’in çilekeş annelerinden Muazzez Aktolga’nın anılarını iki türlü okumak mümkündür. Gerçekten de çok çile çekmiş, İstanbul’da yargılanmakta olan oğlu Münir Aktolga’yı ziyaret etmek için belki yüz kere Ankara-İstanbul yolunu arşınlamış, kar kış, sıcak soğuk demeden Mamak …
Devamını OkuFransız Devrimi, Kıyaslama ve Benzetmeler
Alexis de Tocqueville, Eski Rejim ve Devrim, çev: Turhan Ilgaz, İmge kitabevi, 2. baskı, Ağustos 2004 Fransız Devrimi, bugüne kadar, çok sayıda yazar, düşünür ve tarihçi tarafından, çeşitli yönleriyle incelenmiş, irdelenmiş, hatta didik didik edilmiştir. Ne var ki, bütün bu inceleme ve araştırmaların, zamanımızdan yaklaşık yüz elli yıl önce yayımlanmış, …
Devamını OkuYeşil Elmalar
Nazım’dan Kötü Bir Roman Nazım Hikmet, Yeşil Elmalar, Yol Yayınları, Mayıs 1976 Nazım Hikmet’in Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim romanını neredeyse kırk yıl önce okumuştum. Aklımda kaldığı kadarıyla, belli teknik zayıflıklarına rağmen, güzel, sürükleyici bir romandı. Yeşil Elmalar’ı, yaklaşık otuz yıl önce basan yayınevi, ne kitabın arka kapağına, ne içine, …
Devamını OkuMağlupların Tarihinden: Şeyh Sait *
Cumhuriyet tarihine “Şeyh Sait ayaklanması” diye geçen olay, 13 Şubat 1925 günü, Ergani’nin Piran köyünde başladı. Şeyh Sait ve adamları köye konuk gelmişlerdi. Jandarma, Şeyh Sait’in bazı adamlarının cinayetten aranmakta olduğunu iddia ederek tutuklamaya kalkıştı. Bunun üzerine silahlı çatışma patlak verdi. Bu olaydan sonra Şeyh Sait ve ona katılan aşiretler, …
Devamını OkuYön, Leninizm, Kemalizm, MDD’cilik ve Ulusalcılar
Bu yazı, Gökhan Atılgan’ın Yön-Devrim Hareketi (Tütsav, Aralık 2002) adlı kitabından yola çıkılarak yazıldı. Üzerinde durmak istediğim, üç ana nokta var. Birincisi, Yön hareketinin erken dönemindeki (1961-1965) temel tezlerinin Leninist tezlerle benzerlikleri ya da benzemezlikleri; ikincisi, Yön hareketiyle Kemalizmin ilişkileri; üçüncüsü ise, Yön ile MDD’cilik ve bugünkü ulusalcılar arasındaki ilişkiler …
Devamını OkuRomansı Anılar, Anımsı Romanlar, Has Anılar
Nihat Behram, Miras, Everest Yayınları, Haziran 2004 Hıfzı topuz, Devrim Yılları, Remzi Kitabevi, Temmuz 2004 Bülent Habora, Başmusahip Sokağı Anıları, Yar Yayınları, Ağustos 2004 Orhan Suda, Bir Ömrün Kıyılarında, Alkım, Eylül 2004 Bazı kitaplar romansı anı, bazıları anımsı roman, bazıları da has anıdır. Ben burada, son aylarda yayımlanan, Nihat Behram’ın …
Devamını OkuYok Olmanın Vakti
Jorge Semprun, Neçayev Dönüyor, çev: Mustafa Balel, Ayrıntı,1988 Jorge Semprun’un senaryolarıyla ölümsüzleşen filmler, kendisinden daha yaygın bir üne sahiptir: Alain Resnais’in yönettiği Savaş Bitti; Costa Gavras’ın yönettiği Z ve İtiraf. Bu filmler, bizim kuşağın belleğinde silinmez izlere sahiptir. Jorge Semprun’un romanları, biyografileri ve otobiyografileri de vardır ve bunların önemli bir …
Devamını Oku“İşkenceye Sondur Komutanım…”
Ertuğrul Mavioğlu, Asılmayıp Beslenenler, Babil Yayınları, 2004 Zeki Kırdemir, Devrim Bize yakışırdı, Ozan Yayıncılık, Haziran 2004 1970 kuşağı, belki de kuşak özelliklerine uygun olarak, uzun bir bekleyişten sonra, son bir iki yıl içinde ard arda anılar ve anlatımlar yayımlamaya başladı (bunlardan ulaşabildiklerim, Sezai Sarıoğlu, Halil Demir, Aytekin Yılmaz, Enver Sezgin, …
Devamını OkuStalin’e Sabotaj
B.M.Volin, Sovyet Ülkesinde Sosyalizmin Zaferi İçin (1917-1947), çev: İbrahim Okçuoğlu, Ceylan Yayıncılık, 2004 Bir kitabı tanıtmanın ya da eleştirmenin önde gelen koşulu, onu anlamaktır. Özellikle dil olarak anlamak, sonra da içerik olarak. Dili anlamadığınız zaman, içeriği anlamanız da mümkün olmayacaktır. 1947 yılında, Stalin Rusya’sında resmi tarih yazıcılığı görevinde bulunan memurlardan …
Devamını Oku