Tag Archives: | İnternet Siteleri (Genel)

Devrimi bırakan, üretici güçler teorisine sarılır. Bazıları ise, devrim diye başından beri bu teoriye sarılmıştır. Üretici güçler teorisini başımıza bela eden Marx ve Engels’tir. Marx ve Engels’in teorisinde toplumsal gelişmeyle devrim tam birbirinin üzerine oturmaz, biraz ayrı ayrı yerlerde durur. Kapitalist ekonominin tahliline gömülen Marx ve toplumların gelişme trendlerine yoğunlaşan …

Londra’nın Turnpike Lane semtinde, “demir leydi” Margaret Teatcher’in koyduğu kelle vergisine (Poll Tax) karşı mücadele içinde, 1980’li yılların sonunda oluşmuş, bizim de içinde yer aldığımız Haringey Solidarity Group’un (HSG) tek odalık bir yeri vardı. Dar merdivenlerle çıkılan binanın en üst katındaki bir diğer odada, kendine “Bülent bey” adını takmış, “avukatlık” …

Bizim malûmatfuruş Halil Berktay yine döktürmüş Taraf gazetesinde (“Devrim ve ‘toplum sağlığı’). Yazı Ocak ayında yayımlanmış ama ben yeni okudum. Sihirbaz (hokkabaz da diyebilirsiniz), sahneye çıkıyor ve şapkasından bir tavşan çıkarıyor. Evet tanıyoruz. Bu tavşan, “proletarya diktatörlüğü”dür. Sonra elini şapkasına atıp bir tavşan daha çıkarıyor, öbürüne benziyor ama rengi farklı: …

Yaklaşık 5 yıl önce yayımlanmış bu yazıyı, bugün yeniden yayımlamayı gerekli gördüm. G.Z.   Yaklaşık altı buçuk yıl önce yayınlanmış bu yazıyı, İstanbul’da bugünlerde meydana gelen olaylar üzerine yeniden yayınlamayı gerekli gördüm.    G.Z.  Annemin iki sevgili arkadaşı vardı: Radife hala ve Perihan teyze. İkisi de annemi çok sevdikleri için …

  Bu kısa yazımın Susurluk ve Ergenekon üzerine son yazım olmasını dilerim. Zaman gazetesinde yazan, ülkücü eğilimli Hamdullah Öztürk’ün “Susurluk, Ergenekon ve Ülkücüler” başlıklı yazısı, cinayet çetelerinin aralarındaki ilişkileri, ittifakları ve çatışmaları gün ışığına çıkarır nitelikte.   Kısaca ve adım adım açıklamaya çalışayım kendi çözümlememi: 1. Türkiye, 1990’lı yıllarda devlet …

    Bir arkadaşımla dün gece sohbet ederken, bana bilgisayarını açıp Taraf gazetesinden Neşe Düzel’in Radikal‘in liberal yazarlarından Avni Özgürel’le (Zaman yazarı ve Fetullahçı liberal Mümtaz Er Türköne ve Ergenekon davasının hazırlayıcılarından, Star gazetesi yazarı Şamil Tayyar’ın da Avni Özgürel gibi eski MHP’li olduklarını ondan öğrendim) yaptığı bir röportajdan parçalar …

1950′lı yıllarda İstanbul’da yaşayanlar anımsar, bir “çapkın hırsız” efsanesi İstanbul’u neredeyse bir yıl boyunca çalkalamıştı. Bu öyle bir “çapkın” hırsızmış ki, girdiği evlerde hem yükte hafif, pahada ağır ne varsa götürüyormuş, hem de evin hanımıyla ya da genç kızıyla hoşça vakit geçirmekten geri kalmıyormuş. Büyük yetenek! Büyük cüret! Ama tabii, …

  “Sosyalist ilkel birikim” teorisini ilk ortaya atan. Rus Bolşeviklerinin önde gelen teorisyenlerinden Yevgeni Preobrajinsky’di (1886-1937). Bu teorisiyle parti içindeki “sol” muhalefete katkıda bulunan Preobrajinsky, Stalin’in NKVD’si tarafından öldürülmeden önce, teorisinin 1930’larda bizzat Stalin’in hızlı sanayileşme ve zorla kolektifleştirme siyasetleriyle fiilen pratiğe konduğunu görecek ve “sol” muhalefeti terkedip Stalin’e onay …

Önce yeni kültür ortaya çıktı ve geleneksel toplumu irdeleyip sorgulamaya başladı. Halk kitleleri bu gelişmeden etkilenip kaynaşma içine girdi. Yeni kültürle radikalleşen halkın birleşmesinden politika doğdu. Önce umut veren bir çocuktu bu, yeni  toplumun doğmasında bir hayli işlevsel olacağı düşünülüyordu ama sonraki gelişmeler içinde görüldü ki, hiç de öyle değilmiş. …

Türkiye’de, Kemalizmle komünizm arasında, tam da “ağabey akım sendromu” denebilecek bir ilişki yaşanmıştır. Komünizm, Türkiye Komünist Partisi’nin şahsında Türkiye toprağında doğduğunda, egemen bir ideolojinin, Kemalizmin baskısı altında buldu kendini. Türkiye’de komünizmin tarihi, hem Kemalizmin etkisinden kurtulup bağımsız bir akım olabilme çabasıyla, hem de bunu bir türlü gerçekleştirememe realitesi arasında salınarak …

    Bundan 3 yıl kadar önce, Ayvalık’a, kadim arkadaşım Orhan Cerav’ı ziyarete gitmiştim. Cunda adasına doğru yürürken Orhan bana inanılmaz şeyler anlatıyordu. Daha sonra seçimleri kaybeden belediye başkanının getirdiği bir adet varmış Ayvalık’a ve bu adeti CHP’li yeni belediye başkanı da sürdürüyormuş. Her pazartesi ve cuma günü, şehrin çeşitli …

Ne zamandır, anarşist yayın organlarında ve son zamanlarda “yegane” anarşist yayın organında “anarşist devrim” kavramına rastlıyoruz. “Anarşist devrim” diye bir şey var mıdır? Komünist literatürde, “komünist devrim”, “sosyalist devrim” veya “Bolşevik devrim” kavramları kullanılır ve bunların kullanılması doğaldır. “Bolşevik devrim” denirken, Bolşeviklerin iktidarı aldığı 1917 Ekim Devriminden; “komünist” ya da …

Burası, İstanbul İşçi Üniversitesi amfisi. Ders henüz başlamamış. Ön sıralarda, bir eylemden döndükleri anlaşılan komünist ve anarşist militanlar oturuyor. Pankartlarını, “kalın” pankart sopalarını, afiş ve bildirilerini, yanlarındaki sıralara bırakmışlar, sessizce bekliyorlar. Kapıdan, dersi verecek işçi girdi. Otuzlarında gösteren bir işçi bu. Adı Tamer Doğan. Tamer Doğan, kürsüye ilerlerken, öğrencilerini başıyla …

Soyadı denen şey, Türkiye’ye Batıdan taşınmış, modernleşmenin unsurlarından biridir. Ne var ki, fazlasıyla dışavurumcu bir toplum olan Türkiye toplumu, bu modernleşme unsurunu, yaklaşık son seksen yıl içinde, Batıdan bir hayli farklı olarak, abartılı bir gösteriye ve böbürlenmeye dönüştürme eğilimi içinde olmuştur. Bununla da kalınmamış, özellikle 1950 ve 1960’lardaki ikinci modernleşme …

İktidarlar ve İttifaklar Sol açısından siyasal iktidar çok önemlidir. Marx ve Engels, toplumun dönüştürülmesi için öncelikle siyasi iktidarın ele geçirilmesinin gerektiğini belirtmişler, hatta bu yüzden, I. Enternasyonal’de, iktidarı toptan ve baştan reddeden Bakuninist muhalefetle esaslı bir şekilde kapışmışlardır. Lenin, bu „siyasi iktidar” teorisine yeni katkılarda bulunmuş, siyasi iktidarın ele geçirilmesinde …

Burada “sol” derken, buna Türkiye’deki anarşist akımı da kattığımı baştan belirtmeliyim. Türkiye’de anarşizmin yirmi yılı ancak aşan kısa bir tarihi vardır ve doğal olarak, sosyal mücadele açısından bu kısa dönemde anarşist bir gelenek yaratmak mümkün olamamıştır. Dolayısıyla, Türkiye’de anarşizm, henüz, “sol bahçesi”nin duvar dibinde biten bir ot olmaktan öteye henüz …

Bu yazının esas konusuna girmeden önce, “Politik Olan Özeldir” (KöXüz, sayı:7, Nisan 1997) adlı yazısını okuduğum zaman (ne yazık ki üç yıllık bir gecikme söz konusu) sevgili arkadaşım Demir Küçükaydın’ın, bizim ’68 kuşağının en yaratıcı ve en özgün yazarı olduğunu düşünmekle yanılmadığıma bir kere daha kani olduğumu belirtmeliyim. Ne var …

  Öncelikle, sekiz genç askerin serbest bırakılmasına çok sevindiğimi belirteyim. Hangi taraftan olursa olsun, ne gerekçeyle esir alınmış ya da tutuklanmış olursa olsun, kapalı bir yerde zor yoluyla tutulan insanların serbest kalması her zaman yüreğimi sevinçle doldurmuştur. Ne var ki, bu haberi aldığım anda bir arkadaşımın yolladığı bir video filmi, …

Batı ve Orta Avrupa’da Yüzyılın Başında Ulusal Sorun* Marx ve Engels, ulusal sorun ve milliyetçilik konusunda, taraftarlarına yol gösterecek çok az materyal bırakmışlardı. Ana inceleme konuları olan Batı Avrupa devletlerinin çoğu, önemli azınlıklar barındırmayan, genellikle homojen milliyetlerden oluşuyordu. Öte yandan Marx ve Engels, Doğu Avrupa’daki küçük Slav devletlerinin, kendi bencil …