Rejimler

    27 Mayıs’ın meclis diktatörlüğüne karşı getirdiği iki önemli yenilik vardı: 1. Milli bakiye sistemi; 2. Anayasa Mahkemesi. Milli bakiye sistemi ile amaçlanan, mecliste tek parti hâkimiyetini önlemekti. DP, dar bölge sistemi sonucu, aldığı oy oranından bile çok daha fazla milletvekiline sahip olmuş ve meclis içi muhalefeti tamamen etkisiz …

    En tehlikeli diktatörlük biçimi “halk oylaması”na, yani plebisite dayanan diktatörlüktür. Çünkü bu tür rejimlerde diktatör, gücünü ne ordudan ne devletten alır gözükmektedir. Ona bu diktatörlük yetkisini veren “milli irade” adı verilen soyutlama, yani “çoğunluğun” oylarıdır. Plebisiter diktatörlükte “oy” kutsaldır, çünkü o, diktatörün üzerinde yükseldiği yığınları temsil eder. O …

    1950’li yıllarla birlikte batının emperyalist-kapitalist sistemiyle doğunun reelsosyalist sistemi arasında soğuk savaş dönemi başladı. Dünyadaki rejimler de bu soğuk savaşa göre belirlendi. Reelsosyalist sistemin rejimleri tek parti (komünist parti) diktatörlüklerine dayanıyordu. Bloksuz ülkeler denilen, iki kamp arasında kalan ülkelerdeki rejimler de daha çok kurucu tek parti (Arap ülkelerinde …

  10 Ocak 2014   Gün Zileli – Osman Tiftikçi ile yaptığın röportaj son derece ilgi çekici. Osman Tiftikçi, esas çatışmanın AKP-Cemaat çatışması olmadığını belirttikten sonra şöyle diyor:   “Çatışma özünde emperyalizm, geleneksel sermaye ve İslami sermaye arasındadır. AKP ve İslami sermaye rakibine direnecek güçte görünmüyor. Cemaatler 90’lı yıllara kadar …

        Fikret Başkaya: Türkiye’de devlet baştan itibaren dine karıştı/bulaştı. Hiç bir zaman gerçek anlamda laik bir rejim söz konusu değildi. Sana göre şimdilerde hükümet/cemaat arasındaki “meydan savaşı” karışmanın ve bulaşmanın sonucu değil mi? Karışmak/karışılmak diyalektiği diyelim…   Osman Tiftikçi: Türkiye Cumhuriyeti özellikle Atatürkçü aydınlar ve resmi tarih …

      Komintern geleneğinden gelen bir alışkanlıkla, özellikle solda sadece faşist ya da Nazi ideolojisine sahip diktatörlükler dikkate alınır ve bunlara genellikle faşist diktatörlük adı verilir. Doğrudan ırkçı-faşist ideolojiye sahip olmayan totaliter diktatörlükler ise es geçilir. Hele bu totaliter diktatörlükler “komünizm” adını almışsa… Oysa tarihin kaydettiği iki en büyük …

Bireyler de toplumlar da bazı günleri özel olarak anlamlandırırlar. Herkesin bireysel tarihinde anlamlı günler vardır. Doğum günü bunların başında gelir. Piyasanın bireyler için “paket program” şeklinde anlamlandırdığı günler de var günümüzde: Sevgililer günü, anneler günü gibi. Böyle günlerde piyasa hareketlenir, hediye dükkânları epeyce satış yapar; bu günler, dükkân sahipleri için …

    Geçenlerde Habertürk’teki tartışma programında, “yüzlerce bilimsel ve teorik kanıt” ileri süren birileriyle karşılaştığımda ağzım şaşkınlıktan açık kaldı. Videoda kendimi izlerken bu şaşkınlığımı görüp kendime güldüm. Bu kadar şaşıracak ne vardı ki? Ne bekliyordun yani? İnsan bu “bilimsel ve teori sahibi kişilerle” daha uzun süre tartışırsa kendi argümanlarının düzeyi …

Acaba daha kaç kere tecrübe edilmesi gerekecek… Bütün ordular, bütün polis teşkilatları emekçilerin, ezilen halkların düşmanıdır. Bu teşkilatlar bir an için çözüldüğünde, onun içinde yer alan subaylar, erler, polisler insanlaşırlar; Mürsi yıkıldığında Tahrir Meydanı’nda olduğu gibi, üstüne saldırdıkları insanlarla birlikte, zafer işareti yaparak hatıra fotoğrafları çektirirler. Ama teşkilat bir kez …

6 Kasım 2007 (harflerden dolayı özür dileriz) Kuba’dayim. Havana. Ucak sehre dogru alcalmaya basladiginda, Air France’in 500 kisiden fazla yolcu tasiyan jumbosunun pencereleri asagida yanan sehir isiklarina bakan merakli gozlerle doluyor. Kuba, kimileri icin geriye kalmis son kale, sosyalismo o muerte diyenlerin yasadigi, umut filizlerinin yesil yesil dalgalandigi bir yer. …

  Bazen öyle dönemler yaşarsınız ki, hayat, aldığınız kararları durmadan bozmaya zorlar sizi. “Barış süreci” üzerine yazı yazmayayım, gelişmeleri izleyeyim, pişmiş aşa su katmanın gereği yok dersiniz. Hemen ardından, Öcalan’la BDP Heyeti öyle bir görüşme yapar ve bu görüşmede öyle laflar edilir ki, hiç istemediğiniz halde, “barış süreci”nin en önemli …

  1. BİZ, bölgesel hegemonyacı diktatörlüğe karşı mücadele eder; iktidar destekçisi liberalizmle arasına kalın bir çizgi çeker; 2. BİZ, siyasal ve toplumsal muhalefeti destekler; Kürtlere karşı düşmanlık körükleyen devlet yanlısı ulusalcılıkla arasına kalın bir çizgi çeker; 3. BİZ, Kürtlerin özgürlük mücadelesini destekler; her türlü milliyetçiliğe karşı çıkar. 4. BİZ, köylülerin, gençlerin, kadınların, taşeron işçiden …

  Birgün gazetesinin 17 Şubat 2013 tarihli, Pazar Eki’nde yayımlanmıştır.   İsaac Deutscher, Troçki adlı üç ciltlik dev eserinin I. Cildinde, 1917 Ekim Devrimi’nde Dışişleri Komiseri olan Troçki’nin, Dışişleri Bakanlığının memurlarınca boykot edilmesine ilişkin çok ilginç bir olay anlatır. “İlk olarak bakanlığa gittiğinde yanında Markin vardı (Markin, Kronstadt’tan gelme bir …

  CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, CNN Türk’teki Enver Aysever’in “Aykırı Sorular” programında, dün gece, “Mustafa Kemal’e karşı çıkmak vatan hainliğidir” diye kelamda bulunmuş. Ben programı izlemedim. CNN-Türk’ün sabah haberlerinde dinledim. Siyasi alanda birbirine karşıtmış gibi çekişen güçlerin en kritik anlarda, bilmeden de olsa birbirlerinin yardımına koştuklarına çok tanık olmuşumdur. …

   Bundan iki yıl önce Özgür Üniversite’deki “Demokrasi ve Sol” konulu seminer dizisinde yaptığım ve bir hayli tartışmalı cereyan eden, geçenlerde kendi sitemde (aşk ve devrim: www.gunzileli.com) “Reel Demokrasinin Üç Temeli” başlığıyla yayımladığım konuşmamda “reeldemokrasinin” (reelsosyalizmle bir anıştırma yaparak halihazır burjuva demokrasilerine bu adı takmıştım) üç temelinden söz etmiştim: Birincisi, …

  Şalvarı şaltağ Osmanlı    Eğeri kaltağ Osmanlı  Ekende yoğ, biçende yoğ Yiyende ortağ Osmanlı Halk deyişi Türkiye’de 1946 da “çok partili sisteme” geçildi ve bir muvazaa partisi olan Demokrat Parti [DP] kuruldu. 1950 de “iktidar” oldu. 14 ay sonra da [31 Temmuz 1951] Atatürk’ü Koruma Kanunu olarak da bilinen, Atatürk …

  Siyasi davaların hepsi, halihazır iktidarların bekçi köpeği polis örgütlerinin imalatıdır. Yani ortada bir “suç” varsa, o da o anki iktidarın çizgisinden çıkmak, ona muhalefet etmek ya da bir nedenle iktidarın o “suçluları” bertaraf etme isteğinin hedefi olmaktır. Mesela tek parti dönemindeki “İzmir davası” esasen Atatürk’ün ve CHF’nin muhaliflerinin sindirilmesini …

  İnsan bazen o anda tam olarak benimsemediği eylemlere de katılmak zorunda kalabilir. Geçmişte bunun örneklerini yaşadım. 12 Mart döneminde, 1971 yılının yazında, Yıldırım Bölge Cezaevi’nde yatıyorduk. Koşullar gittikçe kötüye gidiyor, hapishane rejimi adım adım sıkılaştırılıyordu. Yine de, bir yıl sonraki koşullarla karşılaştırılacak olsa, o anda otelde kaldığımız söylenebilirdi. Dev-Genç’li …

  California Üniversitesi’nden bir akademisyen olan Michael Mann’ın Demokrasinin Karanlık yüzü -Etnik Temizliği Açıklamak- (Çev: Bülent O. Doğan, İthaki 2012) adlı 656 sayfalık kapsamlı kitabı, 20. Yüzyıldaki etnik temizlikleri inceliyor. Bu kapsamda şu ülkeler ve olaylar incelenmiş: Türkiye’deki Ermeni soykırımı; Nazilerin Yahudi soykırımı; “Komünist Temizlik” başlığı altında Sovyetler Birliği, Çin …

  Yargının tarafsızlığına inanmam. Hele siyasi davalardan adil bir karar çıkmasını beklemek iyice safdillik olur. Dolayısıyla Balyoz davasındaki kararlar karşısında hiç şaşırmadığımı söyleyebilirim. Bu siyasi bir davaydı ve hükümler önceden kesilmişti. Kararlar, her siyasi davada olduğu gibi, kanuna uygun olduğu ölçüde adaletsizdir. Hitler’in ya da Stalin’in mahkemelerinde verilen mahkûmiyet kararları …