Anı

Soldaki Tevatürler! (ve Bir Açıklama)

Kanıt Göster! Yirmi yıla yakın zaman önce Komün (Yaba, 2007) romanımla ilgili olarak Zürih’te bir toplantıya davet edilmiştim. Salon esasen TKP-ML taraftarlarıyla doluydu ve sağ taraftaki bir sırada bu örgütün “Politbüro”sundan arkadaşlar bulunuyordu. Konuşmanın sonuna doğru salondan bir arkadaş kalkıp, “Stalin konusunda” ne düşündüğümü sordu. Söyleyeceklerimin ardından olacakları tahmin etmek …

Devamını Oku

‘68’in İki Merkezi: Paris ve Prag

Artıgerçek Lejant Yayınları, bu ay, ilk kez 2000 yılında basılmış Yarılma (1954-1972)’nin gözden geçirilmiş 8. Baskısını yapacak. Kitabı yeniden yayınlanmak üzere gözden geçirirken can alıcı kimi yerlerinin üzerinde yeniden düşünüp bazı düzeltme ve ekler yaptım. Dolayısıyla, kaçınılmaz olarak ‘68 konusunda bazı ek notlarım ve dipnotlarım oldu. Bu notlardan en önemlisi, …

Devamını Oku

Mehmet Emin Yıldırım / Taşrada ‘Milli Edebiyat’la Uğraşmak

De Gids. Jaargang 169 (2006)– [tijdschrift] Gids, De– Auteursrechtelijk beschermd VORIGE VOLGENDE Geçenlerde kaybettiğimiz Mehmet Emin Yıldırım’ın Hollanda Dijital Kütüphanesinde 2006 tarihinde Hollandaca yayınlanan yazısının Türkçesini burada yeniden yayınlıyoruz. Bu vesileyle Mehmet Emin Yıldırım’ı sevgiyle anıyoruz. Juul HondiusOver dit hoofdstuk/artikelAUTEURSJuul HondiusMehmet Emin YildirimLANDENover TurkijeÇocukluğum ve ilk gençlik yıllarım Doğu Anadolu’nun büyük yerleşim merkezlerinden biri …

Devamını Oku

Eski Günlerden İki Anekdot!

Artıgerçek Lejand Kitap, 6 ciltlik otobiyografimi yeniden basmayı üslendi. Birinci kitap olan Yarılma (1954-1972)’nin gözden geçirilmiş 8. Baskısı Şubat ayında çıkacak. Bu vesileyle, kitaplarımın yeniden baskısı için bütün metinleri yeniden gözden geçiriyorum. Otobiyografimin 5. kitabı olan, İngiltere yıllarımı anlatan Sığınmacılar (1990-2000)’daki, aşağıya alacağım iki anekdotu oldukça ilginç ve güncel bulduğum …

Devamını Oku

Kedi ve Köpeklerin Kaderlerini Tayin Hakkı!

Artıgerçek Son günlerde ara sıra göz ucuyla baktığım televizyon kanallarında ikide bir “sokak köpekleri”nin çocuklara saldırdıklarına ilişkin haberler gözüme çarpar oldu. Dün yolda giderken, çöp toplayıcılara havlayan köpeklere tepki gösteren yaşlıca bir adamın, köpeklere ilişkin hoşnutsuzluklarını belli eden iki adama seslenerek, “ne güzel, eskiden belediye bunları zehirlerdi” demesi, medyanın kaynattığı …

Devamını Oku

Bingöl Erdumlu’nun Altıncı Süit’i

Can Şafak, ALTINCI SÜİT Bingöl Erdumlu Kitabı, Ekin Kitap, 2023 Çeşitli yayınevleri tarafından, uzun süre ellerinde tuttuktan sonra reddedilen Bingöl Erdumlu’nun  Altıncı Suit’i nihayet Ekin kitap tarafından yayınlandı. Can Şafak’ın, Bingöl Erdumlu ile 2015-2017 yılları arasında iki yıl boyunca sebatla yaptığı bu nehir söyleşi, bence, içeriği bir yana, tanıklıkları, üslubu, …

Devamını Oku

Tarihî Dönemler ve Şahsiyetler…

Artıgerçek Bingöl’ün anısına… Tarih genellikle dönemlerle ya da büyük olaylarla somutlaşır. Tanzimat dönemi veya I. Dünya Savaşı gibi. Her dönem ve büyük tarihi olay, o dönem belirleyici rol oynamış şahsiyetlerle anılır ya da belli şahsiyetler dönem ve olaylarla adeta özdeşleşir. Örneğin, Fransız Devrimi’nin terör dönemi der demez aklımıza ilk gelen …

Devamını Oku

İki Yayın Emekçisinin Anısına

Artıgerçek Pencere Yayınları’nın (Kuruluşu: 1989) kurucusu ve yayın yönetmeni Muzaffer Erdoğdu’yu 10 Haziran 2023’te kaybettik. Yaba Yayınları’nın (Kuruluşu: 1972) kurucusu ve yayın yönetmeni Aziz Aydın Doğan’ı da, bundan yaklaşık iki yıl önce, 11 Temmuz 2021’de kaybetmiştik. İkisini bir arada anıyorum, çünkü ikisi de, sosyal ve siyasal kökenlerinde, yayıncılık tarzlarında önemli …

Devamını Oku

Yılmaz Turan / Metin Çulhaoğlu ve Bingöl Erdumlu’nun Bendeki İzleri…

1968-69 yıllarında “Bilmem şu feleğin bende nesi var” halk türküsünü Ruhi Su’nun sesinden dinlemeyenimiz yok gibidir. 2022’lerde gerçekten de “feleğin bize ettiklerini” görmeye başladık. Aynı haftada iki ODTÜ’lüyü kaybettik. Metin Çulhaoğlu ve Bingöl Erdumlu. Biri son nefesine kadar yazdı. Diğeri metal işkolunda ilk işçi sınıfı örgütlenmelerinde yer aldı. Metin Çulhaoğlu’nu TİP içerisindeki MDD-Sosyalist devrim tartışmalarından tanırım. Nihat Akseymen …

Devamını Oku

Halim Spatar kitabındaki Deniz Spatar Önsözü Üzerine

Ömer Faruk Ciravoğlu, birkaç gün önce bu sitede yayınlanan “Halim Spatar Kitabı Üzerine” adlı yazısında, kendisinin ve benim, Halil Berktay’ın yazısının “İdeolojik yazılar konmasın” gerekçesiyle kitaba alınmaması üzerine kitabın son aşamasında çekildiğimizi belirtmişti. İletişim Yayınları’nın bastığı kitap bugün elime geçti. Deniz Spatar’ın Önsöz yazısında;  “Oral Çalışlar babamın (kimileri birbirini tekrarlayan) …

Devamını Oku

Halil Berktay / Dmitri Şostakoviç ve Halim Spatar

Halim Spatar kitabından çıkırılan Halil Berktay’ın yazısını merak eden arkadaşlar oldu. Burada yayınlıyorum. Aynı yazı, Serbestiyet’te Halil Berktay’ın kendi köşesinde de yayınlanmıştır. GZ Karşılaştırmak değil, derdim. Öyle olsa, orantısız kaçar kuşkusuz. Biri zamanında çok meşhurdu ve hâlâ da 20. yüzyılın en büyük bestecileri arasında sayılıyor. Diğeri ise, tabii bizlerin sevgili …

Devamını Oku

Ömer Faruk Ciravoğlu / Halim Spatar kitabı üzerine

M. Halim Spatar, Uzun Yolculuğum – Bir Yanımız Hep Çocuk Kaldı, İletişim, 2022 Bu kitapla ilgili sanırım birkaç cümle yazma hakkım vardır. 20 Mayıs 2020 de son şeklini verdiğimiz, artık kitaba girecek fotoğrafları seçtiğimiz günlerde Gün Zileli ile kitaptan çekildik. Gerekçemiz, sürece katılan  arkadaşların Halil Berktay’ın yazısını koymama tavrıydı. Oysa …

Devamını Oku

Devrim Uzun Sürer ve Tüm Yanlışları Ortaya çıkarır –Süleyman Kırteke’nin Anıları

Süleyman Kırteke, Devrim Uzun Sürer, (Hazırlayan: Oktay Duman), İzan Yayıncılık, 2022 Süleyman Kırteke, yaklaşık 60 yıldır sol saflarda mücadele etmiş ve etmekte olan, Malatya köylerinden yetişmiş, solda yer alan herkesin büyük saygısını kazanmış, bugün 84 yaşında, kitabının adının da çağrıştırdığı gibi, uzun erimli bir devrimcidir. Oktay Duman, Kırteke’yle yaptığı, 60 …

Devamını Oku

Latife Fegan’ın Anıları: Yaşanan Geçip Gider, Hatırat Kalır…

Artıgerçek Latife Fegan’ın aşağı yukarı bir buçuk yıl önce yazdığı kitabı (“Yazmasaydım Olmazdı!”, Belge, Ekim 2020) yeni elime geçti ve iki günde okudum. Fegan’ın, 1940’lardan günümüze uzanan, neredeyse 80, yoğun olarak da, devrimci uyanış dönemi olan 1960’lardan günümüze kadarki 60 yılı kapsayan ve çeşitli örgütsel ve fraksiyonel mücadele ve karmaşıklıklarla …

Devamını Oku

Yusuf Küpeli (1944-2021)

Artıgerçek Fikir Kulüpleri Federasyonu’nun (FKF) son genel başkanı ve Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C) kurucularından Yusuf Küpeli, uzun süredir yaşadığı İsveç’te hayatını kaybetti. Yusuf Küpeli, 68 kuşağının önde gelen isimlerinden olmanın ötesinde, belki de bizim kuşağın en tartışmalı isimlerindendir. Önce onun hakkında sıcağı sıcağına yazmak istemedim. Fakat Facebook’ta bazı arkadaşlar …

Devamını Oku

Oksimoron…

Artıgerçek’te yayınlanmıştır 2000’li yılların başlarıydı. Günün birinde evime, eski bir Maocu örgütten üç arkadaş ziyarete geldi. Biri çok eski, sevdiğim bir arkadaşımdı. Diğer ikisini de tanırdım. Hoşbeşten sonra bana bir öneride bulundular. Hareketlerinin çıkarttığı dergide yazar mıydım? Söylediklerine göre eski sekter tutumlarını bir yana bırakmışlardı, artık bir “aydın açılımı” içindeydiler. …

Devamını Oku

Ömer Faruk Ciravoğlu / YABA Dergisi ve Bizim Aydın Doğan

12 Eylül sonrası UFUKLAR dergimizi sıkıyönetim  kapatmış, yeni dergi çıkarmamız izne tabi olduğundan olanaksız hale gelmişti. Yayınını sürdürenlere bir şey diyemiyorlardı. Bu nedenle yayınını sürdüren bir organ bulunabilir miydi? Ankara’da arkadaşımız Aydın Doğan, YABA adında bir edebiyat dergisine hayat vermeye devam ediyordu. Bu dergide görüşlerimizi yayınlayabilir miydik? Gün Zileli, Aydın …

Devamını Oku

Akl-ı Selim ve Devlet Aklı (Tarihteki Katliamlar Kaçınılmaz mıydı?)

“Tarihin tunç kanunu” gibi anlayışlar solcularımızda yaygın olduğu gibi anarşistlerimizde bile epeyce yaygındır. Bu anlayışa göre, tarihin bazı “tunç kanunları” vardır, ne yaparsanız yapın bu “kanunun” emrettiği olayların ya da gelişmelerin önüne geçemezsiniz, olacaklar olmak zorundadır; tarihin seyrini değiştirmek mümkün değildir; insanların iradesi tarihin seyri karşısında bir hiçtir; o anki …

Devamını Oku

50 Yıl Sonra Bir 12 Mart Değerlendirmesi

12 Mart darbesinin gerçek tarihi, muhtıranın verildiği 12 Mart günü değil, İsrail Büyükelçisi Efraim Elrom’un kaçırıldığı 17 Mayıs 1971’dir. 12 Mart muhtırasından sonra sol, silahlı mücadele yolunu değil de daha akılcı bir toplumsal mücadele yolunu izlemiş olsaydı, 12 Mart’tan sonra olayların daha başka bir seyir izlemesi olanağı vardı. Önce 12 …

Devamını Oku

TİKB Hatıratları

Görüş Sitesinde yayınlanmıştır. Yaşar Ayaşlı, Yeraltında Beş Yıl, Yordam Kitap, 2011 H. Selim Açan, “Bitmedi Daha…”, Sel, 2019 H. Selim Açan, “Sürüyor O Kavga”, Sel, 2019 Başlarken hemen söyleyeyim, elimdeki notlara bakarak bu yazının biraz uzunca tutacağını tahmin ediyorum. Yazının bütününü okumak istemeyenler, ara başlıklara bakarak konu seçimi yapıp okuyabilirler. …

Devamını Oku